Pielgrzymi ze Szczecina udali się na szlak Via Ottoniana, a dokładniej na jego południową część, czyli do Pyrzyc i Brzeska.

Rozkwit chrześcijaństwa w Księstwie Pomorskim przyczynił się do ogromnego cywilizacyjnego rozwoju zarówno potężnego związku plemiennego Pyrzyczan, obejmującego aż 70 grodów, jak i dalszych słowiańskich terenów.

Poniżej relacja ze szlaku Via Ottoniana.

Pyrzyce miasto Ottonowe.

Pielgrzymi swą podróż w czasie i przestrzeni rozpoczęli od Pyrzyc, gdzie odwiedzili kościół pw. Wniebowzięcia NMP (dawniej pw. św. Maurycego) w Pyrzycach. Warto wspomnieć, że miasto to jako pierwsze na Pomorzu, za zgodą Stolicy Apostolskiej, w 2006 r. obrało św. Ottona za patrona. W kościele tym znajdują się relikwie św. Ottona jak i św. Maurycego. Święty Maurycy był dowódcą oddziału legendarnej Legii Tebańskiej. Przed jedną z bitew odmówił on złożenia pogańskiej ofiary bogom, za co wraz ze współtowarzyszami z oddziału poniósł śmierć męczeńską. Ze względu na swoje afrykańskie pochodzenie jest często ukazywany jako ciemnoskóry mężczyzna z dużymi wargami i kręconymi włosami.

Spotkanie z historią Pyrzyc.

Po spojrzeniu na mury miejskie, Bramę Bańską i dawną kaplicę św. Ducha oraz wysłuchaniu wielu historycznych ciekawostek powiązanych z tymi miejscami, które z pasją przekazywał nam dr Michał Skoczylas, przyszedł czas na dalszą wędrówkę i przekroczenie progów kościoła Najświętszej Maryi Panny Bolesnej, dawniej kościoła klasztornego Sióstr Augustianek  na Wzgórzu Chramowym.

Augustianki zostały sprowadzone do Pyrzyc przed 1255 r., a w drugiej połowie XIII w. zaczęto wznosić z cegieł klasztor i przynależny kościół. W ówczesnych czasach było to centralne miejsce sakralne na Ziemi Pyrzyckiej, a Siostrom podlegały także inne świątynie. Teraz to kościół salowy, murowany z cegły, osadzony na cokole z ciosanego kamienia polnego, którego wcześniejsze bogate wyposażenie zostało całkowicie zniszczone podczas zdobywania Pyrzyc w 1945 r. Obecnie w centralnej części nad tabernakulum umieszczono tryptyk ołtarzowy z figurą św. Ottona, a po jego prawej stronie obraz Matki Bożej Bolesnej.  Na przepięknym, okalającym kościół terenie, znajduje się stworzone z okazji obchodów 900-lecia lapidarium, zrobione z pozostałości pomników nagrobnych odnalezionych przy świątyni lub otrzymanych z innych miejsc. Jest ono symbolem upamiętnienia doczesnych szczątków tych, którzy zostali pochowani na wzgórzu.

Brzesko jedna z najstarszych i największych wsi Ziemi Pyrzyckiej.  

To właśnie tam płynie maleńki potok, który do dziś zachował nazwę Jordan. Źródła historyczne podają, że właśnie w tym miejscu

W Ziemi Jordan, na Polskiej Drodze koło Brzeska stanął Otto w biskupim stroju, w otoczeniu swoich mnichów i polskich kapłanów, ochrzcił pierwszych pomorskich Wendów w roku 1124, a potem udał się do Pyrzyc.

Perła sztuki ludowej

W Brzesku znajduje się również niesamowite Sanktuarium Matki Boskiej Brzeskiej Opiekunki Ludu Wiejskiego. Sam kościół zbudowany został na przełomie XII i XIII w. na planie prostokąta, z ciosanego granitu i nieobrobionych kamieni polnych. W późniejszych wiekach podlegał licznym przebudowom, które zmieniły pierwotne formy architektoniczne świątyni. Obok kościoła wznosi się trzypiętrowa wolnostojąca wieża.

Ołtarz główny świątyni stanowi renesansowy tryptyk szafkowy z figurami gotyckimi, a w jego centrum –  rzeźba Madonny z Dzieciątkiem otoczona czterema ukoronowanymi dziewicami męczennicami (św. Barbara, św. Małgorzata, św. Katarzyna i św. Dorota). W bocznych, zamykanych skrzydłach widnieją figury Dwunastu Apostołów, a po ich zamknięciu widać osiem malowideł w ciemnych kolorach, przedstawiających cierpienie i mękę Chrystusa. Poniżej ołtarza, nad tabernakulum, znajduje się predella z płaskorzeźbą Ostatniej Wieczerzy. Ołtarz zwieńczony jest okazałym „Krucyfiksem brzeskim” z przeł. XIV i XV w., na którego końcach ramion znajdują się symbole trzech Ewangelistów: św. Mateusza, św. Łukasza oraz św. Jana.

Uwagę przykuwa renesansowa ambona z baldachimem, zdobiona rzeźbami i polichromią. Podziwiać można także wspaniały strop stalaktytowy –  drewniane sklepienie, składające się z pięciu przęseł. Z powodu braku podpór żebra sklepienia wspierają się na wiszących wspornikach ozdobionych liśćmi akantu i szyszkami. W kolorowych łukach unoszą się na niebieskim tle postacie aniołów z instrumentami muzycznymi i gałązkami palm, a pomiędzy nimi liczne wstęgi z biblijnymi wersetami, m.in. „Gloria in excelsis Deo”.

Kościół brzeski stał się prawdziwą perełką sztuki ludowej, będąc jednym z najpiękniejszych nie tylko na Pomorzu Zachodnim, ale i w Polsce wśród tego typu obiektów. Co ciekawe mimo kilku stuleci protestantyzmu wrogiego kultowi maryjnemu, figura Matki Bożej w ołtarzu przetrwała, co przez wielu historyków sztuki jest podkreślane gdyż to rzadkie zjawisko.

Wspomnijmy jeszcze jedno szczególne miejsce Baptysterium i parku św. Ottona w Pyrzycach. Miejsce to zwane „Świętą Studnią”, „Studnią Ottona lub „Studzienką” upamiętnia miejsce, gdzie zaczęła się misja chrystianizacyjna i gdzie dokonano pierwszego masowego chrztu na Pomorzu.

Szlak VIA OTTONIANA

to doskonała podróż zarówno dla wierzących dla których z pewnością będzie dużym przeżyciem religijnym, ale też okazja do poznania historii naszego pięknego Pomorza Zachodniego.

Do zobaczenia na kolejnym szlaku!

Polecamy także